سد ترکیه بر روی فرات

سد ترکیه بر روی فرات را از این سایت دریافت کنید.

سد ایلیسو

سد ایلیسو

مختصات: ۳۷°۳۱′۵۲٫۲۰″ شمالی ۴۱°۵۰′۵۸٫۷۵″ شرقی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سد ایلیسو

Model of the dam

موقعیت سد ایلیسو در ترکیه

نام رسمی Ilısu Baraji

کشور ترکیه

محل دارگچیت، استان ماردین، ترکیه

مختصات ۳۷°۳۱′۵۲٫۲۰″ شمالی ۴۱°۵۰′۵۸٫۷۵″ شرقی

کاربری Power Flood control Irrigation وضعیت Completed

آغاز ساخت ۵ اوت ۲۰۰۶ میلادی

گشایش فوریه ۲۰۱۸

هزینه ساخت ۱٫۷ میلیارد دلار

مالک(ـان) State Hydraulic Works

سد و سرریزها

گونه سد Embankment, سد

بر روی رود دجله

ارتفاع از خط‌القعر ۱۳۵ متر (۴۴۳ فوت)

طول تاج ۱٬۸۲۰ متر (۵٬۹۷۱ فوت)

اارتفاع در تاج ۵۳۰ متر (۱٬۷۳۹ فوت)

عرض تاج ۱۵ متر (۴۹ فوت)

عرض در پی ۶۱۰ متر (۲٬۰۰۱ فوت)

حجم سد ۴۳٬۸۰۰٬۰۰۰ متر مکعب (۳۵٬۵۰۹ جریب فوت)

گونه سرریز Service overflow, controlled-chute

گنجایش سرریز ۱۸٬۰۰۰ متر مکعب بر ثانیه (۶۳۵٬۶۶۴ فوت مکعب بر ثانیه)

مخزن

نام مخزن Ilısu Reservoir

حجم کل مخزن ۱۰٬۴۱۰٬۰۰۰٬۰۰۰ متر مکعب (۸٬۴۴۰٬۰۰۰ جریب فوت)

گنجایش فعال ۷٬۴۶۰٬۰۰۰٬۰۰۰ متر مکعب (۶٬۰۵۰٬۰۰۰ جریب فوت)

گنجایش غیرفعال ۲٬۹۵۰٬۰۰۰٬۰۰۰ متر مکعب (۲٬۳۹۰٬۰۰۰ جریب فوت)

حوضه آبریز ۳۵٬۵۱۷ کیلومتر مربع (۱۳٬۷۱۳ مایل مربع)

مساحت مخزن ۳۱۳ کیلومتر مربع (۱۲۱ مایل مربع)

درازای مخزن ۲۴۴ کیلومتر (۱۵۲ مایل) (combined)

گودی مخزن ۱۲۶٫۸ متر (۴۱۶ فوت)

فرازای مخزن ۵۲۵ متر (۱٬۷۲۲ فوت)

گونه سد Embankment, سد

تاریخ راه‌اندازی ۱ ژوئن ۲۰۱۸

هد هیدروالکتریک ۱۲۲٫۶ متر (۴۰۲ فوت) (gross)

توربین‌ها 6 x 200 MW توربین فرانسیس

گنجایش اسمی ۱٬۲۰۰ وات

خالص تولید سالانه ۳٬۸۳۳ کیلووات ساعت (est.)

ilisuprojesi.com

طرح ترکیه برای ساخت سد ایلیسو[ویرایش]

رود دجله و فرات از ترکیه سر چشمه می‌گیرند؛ رود فرات از کوهستان‌های شرق آناتولی در کشور ترکیه سرچشمه گرفته و به سوی کشورهای سوریه، عراق و خلیج فارس روان است. این رود در مغرب کشور عراق و متشکل است از دو شعبه قره‌سو و مرادچای، که سرچشمهٔ آن‌ها نزدیک رود ارس در شرق آناتولی ترکیه است. موقعی که دو شعبهٔ قره‌سو و مرادچای به هم می‌رسند، فرات به دجله نزدیک می‌شود، ولی دوباره دجله متوجه جنوب‌شرقی شده و فرات به سمت مغرب مایل می‌شود و سپس در نزدیکی خلیج فارس به رود دجله می‌پیوندد. رود دجله از دامنهٔ جنوبی رشته‌کوه توروس در شرق ترکیه سرچشمه می‌گیرد، پس از ورود به کشور عراق از میان شهرهای بزرگی چون بغداد و موصل عبور کرده به فرات می‌رسد و سرانجام هر دو به رود کارون می‌پیوندد که اروندرود را تشکیل می‌دهند و در پایان به خلیج فارس سرازیر می‌شوند. ترکیه مدعی است همان‌طور که منابع نفتی هر کشور متعلق به آن کشور است، منابع آبی هم که از ترکیه سرچشمه می‌گیرند، به این کشور تعلق دارند. در سال ۱۹۳۶ فکر اجرای طرحی به نام پروژهٔ آناتولی جنوب شرقی که به زبان ترکی استانبولی، Guneydogu Anadolu Projesi و به صورت خلاصهٔ GAP (گاپ) خوانده می‌شود شکل گرفت؛ و از ۱۹۸۰ جدی‌تر شد. گاپ طرحی عمرانی است که بر پایهٔ آن دولت ترکیه در نظر دارد مجموعه‌ای از سد و نیروگاه برقابی را بر بخش بالایی رودخانه‌های دجله و فرات که از کوه‌های آناتولی مرکزی سرچشمه می‌گیرند و از جنوب شرقی آن کشور به سوی سوریه و عراق روان می‌شوند، بسازد. دولت ترکیه مدعی است که در چارچوب این طرح، نه تنها برق و آب برای توسعهٔ کشاورزی تأمین شده و سیلاب‌ها کنترل خواهند شد، بلکه امکانات بسیاری مانند جاده، راه‌آهن، فرودگاه، جاذبهٔ گردشگری، کارخانه، بیمارستان، مدرسه و امکانات نوین برای مردم این کشور فراهم می‌شود و از مهاجرت مردم نیز جلوگیری خواهد شد. دولت ترکیه، برای اجرای کامل این طرح سی سال زمان و ۳۲ میلیارد دلار پول در نظر گرفته‌است. در این طرح، ۱۴ سد بر روی فرات، ۸ سد بر دجله و سرجمع ۱۹ نیروگاه برقابی ساخته خواهد شد. پس از تکمیل، این طرح قرار است ۷٫۱ میلیون هکتار زمین کشاورزی را آبیاری و سالانه ۵۵ میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کند. نخستین سازهٔ بزرگ که در این طرح ساخته شد، سد آتاترک بود که در سال ۱۹۹۲ تکمیل شد. سد آتاترک از لحاظ حجم کار ساختمانی پنجمین سد بزرگ جهان و از لحاظ تولید برق آبی نیز در دنیا سوم می‌باشد. سد آتاترک بزرگترین سد اروپا و ترکیه است.[۱]

ترکیه قصد دارد سد ایلیسو را بر روی رود دجله بسازد و با این کار از ورود ۵۶ درصد منابع آب دجله به خاک عراق جلوگیری می‌کند و تبعات زیست‌محیطی و تنش‌آفرینی میان کشورهای ترکیه عراق و ایران ایجاد خواهد کرد.

نگران‌کننده‌تر آنکه با ممانعت دولت ترکیه از ورود آب فرات به عراق و در نهایت تالاب هورالعظیم یک فاجعهٔ زیست‌محیطی در جنوب غرب ایران شکل گرفت و تالابی که روزگاری محل صید و صیادی اهالی و سیستم طبیعی خنک‌کنندهٔ هوا بود، رفته رفته کارکردهای انسانی خود را از دست داد. در اوضاع کنونی هم نهایی‌شدن سد ایلیسو بر روی رود دجله، دیگر منبع آبی تالاب هورالعظیم باید منتظر مرگ قریب‌الوقوع این تالاب و یک فاجعهٔ بزرگ زیست‌محیطی در ایران ماند.[۲]

اهمیت دجله برای ایران[ویرایش]

با توجه به مرزی بودن این سد در جنوب شرق ترکیه و احداث آن بر روی رود دجله که به خاک عراق سرازیر می‌شود و محیط‌زیست کشور ایران را نیز به خود وابسته کرده، این موضوع برای ایران از اهمیت بالایی برخوردار است.

دجله مستقیماً از ترکیه وارد عراق می‌شود و عراق را آبیاری می‌کند و سرانجام به تالاب هورالعظیم می‌رسد. اگر سد ایلیسو بر روی دجله ساخته شود، این کار از ورود ۵۶ درصد منابع آب دجله به خاک عراق جلوگیری می‌کند که در نتیجه باید منتظر مرگ قریب‌الوقوع تالاب هورالعظیم و یک فاجعه بزرگ زیست‌محیطی در ایران بود.

اگر سد ایلیسو ترکیه (گنجایش ۳ برابر سد کرخه) ساخته شود کل کشور درگیر ریزگرد خواهد شد.

در سال ۱۹۹۲ دولت ترکیه سد بزرگ آتاترک را افتتاح کرد که نزدیک به ۵۰ میلیارد متر مکعب گنجایش دارد که این میزان از گنجایش ۶۵۰ سدی که ما در کشور ساخته‌ایم بیشتر گنجایش دارد و سبب تشدید ریزگردها در ایران شد.[۳]

منبع : fa.wikipedia.org

خشکی دجله و فرات با سد سازی های ترکیه

رود‌های دجله و فرات که از کوه‌های آناتولی شرقی در ترکیه سرچشمه مي گيرند و با طی مسیر ۲۸۰۰ کیلومتری از عراق و سوریه، به خلیج فارس متصل می شوند، در سرچشمه‌ها با خطر خشکی مواجه شده اند.

خشکی دجله و فرات با سد سازی های ترکیه

رود‌های دجله و فرات که از کوه‌های آناتولی شرقی در ترکیه سرچشمه مي گيرند و با طی مسیر ۲۸۰۰ کیلومتری از عراق و سوریه، به خلیج فارس متصل می شوند، در سرچشمه‌ها با خطر خشکی مواجه شده اند.

به گزارش  جلال خالدی (عراق) حمید کاملی (ترکیه) خبرنگاران سرويس بين الملل خبرگزاري صدا و سيما ؛ رود‌های دجله و فرات که از کوه‌های آناتولی شرقی در ترکیه سرچشمه گرفته و باطی مسیر ۲۸۰۰ کیلومتری از عراق و سوریه، به خلیج فارس متصل میشود، در سرچشمه‌ها با خطر خشکی مواجه شده اند.

Loaded: 0% Progress: 0% Remaining Time -0:00 کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما از آنکارا احداث ۲۲ سد و ۱۹ طرح آبی ترکیه موسوم به آناتولی جنوب شرق (طرح گاپ) در مناطق بالادستی رود‌های دجله و فرات در چند سال اخیر، میزان بهره برداری از آب این رودخانه‌ها را در مناطق پایین دستی در خاک سوریه و عراق تا حد زیادی کاهش داده است.

دکتر احمد کامل اوزان، استاد دانشگاه استانبول در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری صدا و سیما می‌گوید: بر اثر تغییرات اقلیمی، طرح‌های اجرایی بر روی رودخانه‌ها در ترکیه هم چندان نتیجه بخش نیست، کشور‌های منطقه برای مدیریت و بهره برداری یکسان از منابع آب‌های مشترک، باید همفکری و همکاری کنند.

آثار تغییرات اقلیمی در کنار طرح‌های آب و انرژی در سرچشمه‌های دجله و فرات، ممکن است در مناطق پایین دستی عراق و سوریه، فاجعه بار‌تر باشد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما از عراق، کاهش شدید باران و سد سازی‌های چند سال اخیر ترکیه بر روی رود دجله، عراق را با بحران بی آبی مواجه کرده است.

برهم صالح رئیس جمهور عراق تاکید کرده اگر مشکل تقسیم عادلانه اب رود‌های بین المللی دجله و فرات با ترکیه حل نشود، بحران کاهش شدید اب در عراق به بیش از پنجاه و چهار درصد زمین‌های کشاورزی و اب اشامیدنی مردم تاثیر منفی خواهد گذاشت.

دولت عراق امسال برای نخستین بار دستور داد پنجاه در صد زمین‌های کشاورزی کشت نشوند تا بحران کم ابی حداقل اب اشامیدنی مردم را تهدید نکند.

شات لیست

۱-- احمد کامل اوزان - استاد دانشگاه استانبول

۲- برهم صالح: رئیس جمهور عراق

۳- تحسین الموسوی: کارشناس آب

-------

منبع : www.iribnews.ir