مهدی
بچه ها کسی جواب رو میدونه ؟
ربیع الاول چند روزه است را از این سایت دریافت کنید.
ماه‌های هجری قمری
ماه‌های هجری قمری
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
تقویم ماه کنونی قمری<< ربیع‌الاول >>ش ی د س چ پ ج ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹ ۱۰ ۱۱
۱۲ ۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶ ۱۷ ۱۸
۱۹ ۲۰ ۲۱ ۲۲ ۲۳ ۲۴ ۲۵
۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۳۰ ۱۴۴۴ هجری قمری
ماه‌های گاه‌شماری هجری قمری در هر سال ۱۲ عدد بر اساس ماه هلالی است که ۲۹ روزه یا ۳۰ روزه هستند. ماه هلالی یک دور چرخش کره ماه بر مدار خود مابین فاصله زمانی مشاهده دو هلال ماه است که طول متوسط آن ۲۹٬۵۳۰۵۹ روز (۲۹روز و ۱۲ساعت و ۴۴دقیقه و ۲٬۷۸ثانیه) است. باتوجه به‌طول سال قمری حقیقی (مجموع ۱۲ماه هلالی) برابر ۳۵۴٬۳۶۷۰۸ روز (۳۵۴روز و ۸ساعت و ۳۵٬۷۱۲ثانیه)، سال تقویمی آن ۳۵۴روزه (در سال‌های عادی) یا ۳۵۵روزه (در سال‌های کبیسه) است.[۱]در تقویم قمری هلالی تعداد روز ماه‌ها ترتیب خاصی ندارد و حداکثر تا ۴ ماه ۳۰روزه و ۳ ماه ۲۹روزه نیز ممکن است پشت سر هم بیایند. اما در تقویم قمری قراردادی ماه‌های فرد ۳۰روزه و ماه‌های زوج ۲۹ روزه تعیین شده و ماه آخر در سال‌های کبیسه ۳۰ روزه است.[۲]
روز اول هر ماه در این گاه‌شماری معمولاً بر اساس مشاهده یا پیش‌بینی مشاهده‌پذیری هلال ماه نو در شامگاه روز ۲۹ یا ۳۰ ماه قبل، که آن را استهلال می‌نامند[۳]، تعیین می‌شود. این گاه‌شماری باتوجه به شیوه‌های مختلف تعیین اول ماه و تعداد روزهای ماه هر سال با عناوین گاه‌شماری هجری قمری هلالی، قراردادی و ام‌القری شناخته می‌شود.[۴]
شعری از ابونصر فراهی از کتاب برای کمک به حفظ کردن نام ماه‌های قمری وجود دارد:[۵]
ز محرم چو گذشتی برسد ماه صفر دو ربیع و دو جمادی ز پی یکدیگر
رجب است از پی° شعبان، رمضان و شوّال پس به ذی‌القعده و ذی‌الحجه بکن نیک نظر
تاریخچه[ویرایش]
در طول تاریخ بشریت، واحد شبانه‌روز اولین واحدی بود که بشر برای حساب روزگارهای گذشته و آینده در نظر می‌گرفت. این واحد کوچک، واحد مناسبی برای فواصل طولانی نبود و به‌همین ترتیب، فواصل ماه و سال برای حساب روزگاران تعبیه شد. پس از خورشید، بشر به ماه به عنوان دومین جسه آسمانی جلب شد. دوره اهله — که مه از هلالی کوچک شروع و در نیمه به قرص ماه تبدیل و مجدد رو به کاستی می‌رود — واحدی طبیعی برای حساب روزگاران، برای بشر بود. یک دوره کامل ماه ۲۹.۵ روز طول می‌کشد. در حسابی دقیق‌تر، ۲۹ شبانه روز و ۱۲ ساعت و ۴۴ دقیقه و ۲/۸ ثانیه، طول یک ماه قمری است. طبق پیش‌بینی‌ها، پیشینیان، ماه را پیش از عصر کشاورزی به عنوان یک معیار سنجش زمان می‌دانستند. کشاورزان و صحرانوردانی که از گاه‌شمار قمری استفاده می‌کردند، با معضلی مواجه بودند که آنها را دچار سختی می‌کرد. این معضل، هماهنگ نبودن گاه‌شمار قمری با فواصل چهارگانه بهار، تابستان، پاییز و زمستان بود. برای رهایی از این مشکل، تدابیری دیده شد تا بین گاه‌شمار قمری و گاه‌شمار خورشیدی، هماهنگی‌هایی صورت گیرد. بر این اساس، به هفت سال از یک دوره ۱۹ ساله قمری، یک ماه قمری اضافه می‌شد. بنابراین محاسبه، ۱۹ سال شمسی برابر بود با ۱۹ سال قمری و ۷ ماه اضافی دیگر. این ماه اضافی به سال‌های سوم، ششم، هشتم، یازدهم، چهادهم، هفدهم و نوزدهم اضافه می‌شد. این گاه‌شمار جدید بین اقوام عبری، یونانی و رومی رواج داشت و امروزه در گاه‌شمار یهودیان، هندی‌ها و چینی‌ها به‌کار گرفته می‌شود.[۶]
بعدها حکومت‌ها با دلایل مختلف، به جای گاه‌شمار قمری از گاه‌شمار خورشیدی استفاده کردند. در جمهوری روم، این اتفاق به دلیل سوء استفاده برخی کاهنان از ماه‌های اضافی صورت گرفت. کاهنان در این دوره، این ماه‌ها را به سال‌هایی می‌افزودند که مأموران حکومتی، در آن سال‌ها با کاهنان همسو بودند. این تغییر در سال ۴۶ قبل از میلاد در روم رخ داده‌است. در طی این رویداد مهم تاریخی، جولیوس سزار گاه‌شمار شمسی را جایگزین گاه‌شمار قمری قرار داد. این سوء استفاده در فرهنگ اعراب مکه نیز گزارش شده‌است که به سبب آن و ۶۰۰ سال بعد از این واقعه، اعراب عربستان یک گاه‌شمار قمری محض را به عنوان گاه‌شمار اصلی خود پذیرفتند.[۷]
گاه‌شمار جدید خورشیدی-قمری که طی تکامل به تقویم جولیایی نام گرفت، گاه‌شمار رسمی مسیحیت شد، در مقابل و پس از ظهور اسلام، گاه‌شمار قمری به عنوان یک گاه‌شمار رسمی نزد مسلمانان، مورد استفاده قرار گرفت. از جمله تحولات سیستم گاه‌شماری قمری در دوره پسا اسلام، عبارتند از پذیرش یک مبدع تاریخی مشخص که چند سال بعد از درگذشت محمد صورت گرفت و مبدع تاریخ را هجرت محمد از مکه به مدینه عنوان کرد و ساخت اسلوبی جدید با ساختاری ثابت که در طول زندگانی محمد صورت گرفت.[۸]
در گاه‌شمار قمری، به علت آنکه هر ماه پس از رویت هلال آن ماه در آغاز غروب خورشید صورت می‌گیرد، آغاز هر روز با غروب خورشید همراه است.[۹][۱۰] با این وجود برخی تمدن‌ها همچون مصریان، طلوع خورشید را آغاز روز می‌دانستند.[۱۱]
با توجه به اینکه مدت چرخه قمری ۲۹/۵ شبانه روز است، ماه‌های قمری با یک دوره تاوب تقریبی، تنها می‌توانند ۲۹ یا ۳۰ روزه باشند.[۱۲] امروزه مقدار متوسط یک سال قمری را ۳۵۴ روز و ۸ ساعت و ۴۸ دقیقه می‌دانند که به طور دقیقت‌تر ۳۵۴/۳۶۷ روز می‌باشد.[۱۳]
در گاه‌شمار قمری مورد استفاده مسلمانان، مبدا، سال هجرت محمد از مکه به مدینه می‌باشد که به سال ۶۲۲ میلادی صورت گرفته‌است. در گاه‌شمار قمری مسلمانان، ۱۲ ماه ثابت وجود دارد و از هرگونه اصلاحات دیگر همچون اصلاحات گریگوری در تاریخ‌های قمری، استفاده نمی‌شود. به این ترتیب، تاریخ‌شمار قمری مسلمانان، ساده‌ترین روش گاه‌شماری در میان گاه‌شمارهای قمری است.[۱۴]
در محاسبه ماه‌های قمری، دو دیدگاه کلی وجود دارد، در دیدگاه اولی، ماه‌های قمری به صورت وسطی حساب می‌آیند. در این محاسبه، هر ماه قمری برابر است با تقارن متوالی ماه و خورشید و یا دو مقابله متوالی آن دو و یا وقوع آن دو در یک خط نصف النهار که فاصله آن ۲۹ روز و ۱۲ ساعت و ۴۸ دقیقه است. از آنجا که محاسبه و ضبط این تقارن برای عموم سخت است، منجمان از روش تعدیلات تقویمی برای محاسبه ماه قمری به روش وسطی استفاده می‌کنند. در مقابل این روش، ماه قمری به روش شرعی وجود دارد که از رویت هلال تا رویت هلال را ماه قمری می‌داند. در این روش امکان دارد سه و یا چهار ماه به صورت متوالی، سی روزه و سه ماه نیز به صورت متوالی ۲۹ روزه باشند.[۱۵]
فهرست ماه‌های قمری[ویرایش]
ماه‌های این گاه‌شماری به‌ترتیب عبارتند از:
ماه‌های قمری در گاه‌شماری قمری
منبع مطلب : fa.wikipedia.org
ماه قمری
ماه قمری
کتاب‌شناسی یا ارجاعات این مقاله ناقص است. می‌توانید با اصلاح نحوهٔ ارجاع به منابع بر طبق شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌شیعه کمک کنید.
ماه قمری، فاصله رؤیت دو هلال ماه، و مبنای گاه‌شماری قمری. طول آن متفاوت بوده و ۲۹ تا ۳۰ شبانه‌روز است. ماه قمری قدمتی بیش از اسلام دارد و پس از هجرت پیامبر اکرم(ص)، گاه‌شمار «هجری قمری» بر همین مبنا شکل گرفت. بخش قابل توجهی از عبادات و اعمال واجب و مستحب بر اساس ماه قمری انجام می‌شود.فقیهان شیعه برای تعیین اول ماه، مبانی مختلفی دارند و شرایط متعدد نجومی نیز در دیده شدن ماه دخالت دارد. از این رو گاه در تعیین اول ماه، بین مسلمانان در کشورهای مختلف و گاه حتی در یک کشور اختلاف به وجود می‌آید. تعدادی از فقیهان شیعه معتقدند اول ماه با حکم حاکم شرع ثابت می‌شود. در کشورهای مختلف، مبانی متفاوتی برای تعیین اول ماه قمری وجود دارد. از لحاظ نجومی حداکثر تا ۴ ماه ۳۰ روزه و ۳ ماه ۲۹ روزه ممکن است پشت سر هم بیایند.
فهرست
۱ پیشینه
۲ اسامی ماه‌های قمری
۳ راه‌های اثبات اول ماه
۴ اختلاف ملاک در فتوای عالمان شیعه
۵ بررسی نجومی ماه قمری
۶ اختلاف تقویم قمری کشورهای مختلف
۷ معیار اول ماه در کشورهای مختلف
۸ آغاز ماه قمری در ایران
۹ گاه‌شمار هجری قمری قراردادی
۹.۱ ستاد استهلال و گروه‌های رصد
۱۰ پیوند به بیرون ۱۱ پانویس ۱۲ منابع
پیشینه
تا پیش از رواج گاه‌شماری هجری قمری، مهم‌ترین گاه‌شماری‌های رایج در شبه‌جزیره عربستان و شام عبارت بودند از: قبطی، سریانی، رومی و یهودی. پیش از اسلام، قریش از گاه‌شماری‌های نُه‌گانه‌ای استفاده می‌کرد که نام و ترتیب ماه‌های آن همین گاه‌شمار هجری قمری بود. پس از اسلام، مبدأ گاه‌شماری قمری، هجرت رسول خدا از مکه به مدینه تعیین شد.[۱]
تاریخ‌نویسان و پژوهشگران، درباره چگونگی پیدایی و سیر تحول تقویم هجری قمری در بخش‌های مختلف جزیرة العرب در ۱۸ سال نخست پس از هجرت، اختلاف نظر دارند.[۲]
اسامی ماه‌های قمری
ماه‌های گاه‌شماری هجری قمری به‌ترتیب عبارتند از:
محرم (ماه حرام) صفر ربیع الاول ربیع الثانی جمادی الاول جمادی الثانی رجب (ماه حرام) شعبان رمضان شوال ذیقعده (ماه حرام) ذیحجه (ماه حرام)
از این ۱۲ ماه، چهار ماه رجب، ذی القعده، ذی الحجه و محرم، ماه‌های حرام هستند و احکام متفاوتی مانند ممنوعیت جنگ و تشدید دیه دارند. تعداد روزهای ماه‌های قمری در مجموع ۳۵۴ روز است که حدود ۱۰ یا ۱۱ روز از تعداد روزهای سال شمسی کمتر است.
راه‌های اثبات اول ماه
فازهای مختلف ماه نسبت به زمین در یک ماه قمری
بنابر فقه شیعه، اول ماه قمری از یکی از راه‌های زیر ثابت می‌شود:
خود شخص هلال اول ماه را ببیند.
اطمینان پیدا کردن از گفته دیگران یا سایر منابع عقل‌پسند.
شهادت دو مرد عادل که گفته آنها با اصول ستاره‌شناسی در تعارض نباشد.
سی روز از اول ماه قبل گذشته باشد.
حُکم حاکم شرع (نظر برخی مراجع تقلید)
برخی راه‌های غیر مشهور هم عبارتند از: ضخامت هلال ماه، دیدن هلال قبل از ظهر و اینکه ماه در شب سیزدهم به شکل کامل دیده شود.[۳]
اختلاف ملاک در فتوای عالمان شیعه
بیشترین مواردی که باعث اختلاف فتوا در تشخیص ابتدای ماه قمری می‌شود عبارتند از:
شیوه رؤیت: آیا دیدن با دوربین و تلسکوپ هم اعتبار دارد یا خیر؟
نقش افق در تشخیص اول ماه:
هم‌افق بودن (اتحاد افق)
اشتراک در شب (اتحاد آفاق)
افق‌های نزدیک به هم[۴]
برداشت فقهی عالمان شیعی از آیات قرآن، روایات و دانش ستاره‌شناسی باعث این اختلاف شده است.(مطالعه بیشتر: رؤیت هلال از نگاهی دیگر)
بررسی نجومی ماه قمری
از نظر نجومی، هر ماه قمری با حالتی شروع می‌شود که ماه نو (مقارنه ماه و خورشید) نامیده می‌شود. در این حالت، ماه بین خط واصل زمین و خورشید قرار دارد و سطح نورانی ماه دقیقاً در طرفی است که ما نمی‌توانیم آن را ببینیم. یک یا دو روز بعد، ماه کمی از خورشید فاصله می‌گیرد و به صورت هلال شامگاهی دیده می‌شود. به فاصله زمانی بین دو ماه نو متوالی، دوره تناوب هلالی گفته می‌شود. روزهای همه ماه‌های قمری با هم برابر و دقیقاً ۲۹ روز و ۱۲ ساعت و ۴۴ دقیقه و ۳ ثانیه یا ۲۹/۵۳۰۵۹۰۲۸ روز است. همچنین تعداد روزهای همه سال‌های هجری قمری با هم برابر و مطابق با ۳۵۴/۳۶۷۰۸۳۴ روز است. به خاطر دشواری ثبت و محاسبه عدد کسری در تقویم، به ناچار ماه قمری ۲۹ یا سی روز تمام محاسبه می‌شود و این مبنای تفاوت دو نوع ماه قمری (ماه حسابی و ماه هلالی رؤیتی) شده است.[۵] مطابق حکم شرعی اگر هلال ماه در شامگاه ۲۹ام ماه رؤیت شود، آن ماه به پایان رسیده است و فردا، روز اول ماه بعد است ولی اگر هلال ماه در شامگاه روز ۲۹ام رؤیت نشد ماه ۳۰ روزه می‌باشد.[۶]
از نظر فقهی، ماه حسابی معتبر نیست و فقها تنها ماه هلالی رؤیت شده را معتبر دانسته‌اند.[۷]
از آنجاکه امکان رؤیت در همه مکان‌ها و در همه ساعات یکسان نیست، به صورت طبیعی در شهرهای مختلف کره زمین، اولِ ماه متفاوت خواهد بود (حداکثر یک روز). از لحاظ نجومی حداکثر تا ۴ ماه ۳۰ روزه و ۳ ماه ۲۹ روزه ممکن است پشت سر هم بیایند.[۸]
اختلاف تقویم قمری کشورهای مختلف
اختلاف در شروع ماه در تقویم قمری کشورهای مختلف، ناشی از یکی از عوامل زیر است:[۹]
اوضاع جغرافیایی و جوّی
عوامل نجومی مؤثر در رؤیت هلال (مدت مکث، زمان غروب خورشید، فاصل ماه از زمین و...)
برخی قراردادها و عدم توجه به مسئله رؤیت
اختلاف فتوا در مورد رؤیت هلال (اتحاد افق، استفاده از ابزار و...)
خطای انسانی در دیدن هلال
امروزه با وجود نرم‌افزارهای نجومی مختلف، محاسبه موقعیت و مشخصات ماه کار ساده‌ای است، ولی رؤیت هلال یک امر انسانی است و با توجه به افراد و شرایط مختلف متغیر است. مطالعات نشان می‌دهد که ۱۵ درصد رصدگران دچار توهم می‌شوند و این توهم رؤیت می‌تواند مشکلاتی را در آغاز ماه قمری به وجود آورد.[۱۰]
منبع مطلب : fa.wikishia.net