هم خانواده عمل کلاس سوم

هم خانواده عمل کلاس سوم را از این سایت دریافت کنید.

آموزش کلمات هم خانواده فارسی سوم ابتدایی

آموزش کلمات هم خانواده فارسی سوم ابتدایی برای دانش آموزان کلاس سوم ابتدایی از کتاب فارسی سوم دبستان به منظور آموزش درس فارسی سوم دبستان

سوم ابتداییفارسی سوم

آموزش کلمات هم خانواده فارسی سوم ابتدایی

By Admin Last updated دی 9, 1400

7Share

کلمات هم خانواده

کلماتی می گویند که از یک ریشه گرفته شده باشند و حرف های اصلی آن کلمه در کلمه های هم خانواده اش پشت سر هم بیای .و از نظر معنایی نیز کلمات بهم نزدیک باشند.

سه حرف اصلی “ح ب ب” : حبّ ٬ حبیب ٬ محبوب ٬ حبیبه

سه حرف اصلی “ا م ر” : امیر٬ مامور٬ امور ٬ اَمر ٬ اوامر ٬ اُمرا

سه حرف اصلی “ج ل ل” : جلیل ٬ مجلل ٬ تجلیل ٬ جلال ٬ جَلاله

سه حرف اصلی “و ح د” : وحید ٬ واحد ٬ موحد ٬ توحید ٬ وحدانیت

سه حرف اصلی “ح ق ق” : تحقیق ٬ محقق ٬ حقیقت ٬ حقّ ٬ حقوق

سه حرف اصلی “ش ر ع” : شرع ٬ مشروع ٬ شریعت ٬ شارع ٬ تَشَرُع

سه حرف اصلی “د ر س” : درس ٬ مدرسه ٬ تدریس ٬ مدرّس ٬ دروس

سه حرف اصلی “س ج د” : سجده ٬ مسجد ٬ سجود ٬ ساجد ٬ مساجد

سه حرف اصلی “ش ر ک” : شرکت ٬ شراکت ٬ شریک ٬ مشرک ٬ شِرک

سه حرف اصلی “س ک ن” : مسکن ٬ تسکین ٬ سکنی ٬ سکونت ٬ ساکن

عاشق، معشوق، عشق، عشاق و… (ريشه ي فعلي: ع ش ق)

كتاب، مكتوب، كتيبه، كاتب، مكتب و… (ريشه ي فعلي: ك ت ب)

تابيدن، تابناك، تابش، تابان، مهتاب، تابيده،

رفتن، رفتار، رفتني، آم د و رفت، روش، رفت، رونده، برو، روان

گويا، گوينده، گفتن، گفت

د ل انگيز، دلگير، دل نواز، د ل درد

كتا ب فروش، كتا بدار، كتا بخانه

رابط – مربوط – ارتباط – ربط

عجله – عجول – عاجل و تعجیل

تدریس – دروس – مدرس – درس

عامل – معمول – عمال – عمل

تعلیم – عالم – معلم – معلوم

نظر – ناظر- منظور- منتظر- انتظار- منظره- نظارت

غفلت ، غافلان ، مغفول ، اغفال

ضایت ،‌مرتضی ، رضا ، مرضیه ، راضیه

مطمئن : اطمینان ،‌ مطمئنه ،طمئنینه

قصه : قصص ،‌ قصه ها

تعلیم ،‌عالم ‌،معلم ،تعلم، علم، علوم

تحقیر : حقارت ، محقّر ، حقیر

تحیّر : حیرت ، متحیّر ،‌حیرت انگیز

دوستان ، دوست ، دوستی، دوست دار

هوش : هوشیار،باهوش،هوشمند،بی هوش

تابش : تابنده – تابان –تابندگي

تصوير : تصاوير –مصور – تصور – صورت

هم خانواده های فارسی سوم ابتدایی

جمع : جامعه – اجتماع – مجموع – جمعيت – جامع

حاصل : تحصيل –محصول – محصل حصول

حفظ : حافظ – محفوظ – محافظ – محفظه

حس : حساس – محسوس – احساس

حركت : حركات : محرك – تحريك – تحرك – متحرك

خبر : اخبار – مخبر – مخابره- مخابرات

زحمت : مزاحم – مزاحمت – زحمات

سفر : مسافر – مسافرت

شغل : شاغل – مشغول – اشتغال – مشاغل

علم : عالم – معلوم – تعليم – تعلم – معلم/علوم

فكر : افكار – متفكر – فكور – تفكر

قصد : قاصد – مقصود – مقصد

كتاب : مكتوب – كاتب – مكتب

كشف : كاشف – اكتشاف – مكتشف

اشتياق : شوق – مشتاق – مشوق – تشويق

ميلاد : مولود – ولد – ولادت

ميراث : ارث – وارث – وراثت – ورثه

نظم : ناظم – منظم – تنظيم

جز : اجزا – مجزا

حق : حقيقت – حقايق – حقوق –حقانيت –تحقيق

محل و محله احترام و محترم فعال و فعالیت طفل و اطفال ولی و اولیا فکر و افکار مدرسه و مدارس حال و احوال معروف و معرف صلح و مصالحه محیط و احاطه اختراع و مخترع حفظ ، حافظ محافظ و محافظت نظم ، ناظم منظم و تنظیم عجیب و عجایب خارج ، خروج و مخرج عدل ، عادل و عدالت مسئله و مسائل لحظه و لحظات ضعیف ، ضعف و ضعفا شجاع و شجاعت مرمت و ترمیم صدمه و صدمات معالجه و علاج هاجر ، مهاجر و هجرت منتظر و انتظار غروب ، غرب و مغرب

برای دانلود کلمات مخالف یا متضاد فارسی همه پایه های ابتدایی اینجا کلیک کنید

فارسی سوم ابتدایی

7Share

Facebook Twitter Google+

منبع مطلب : dabesto.ir

هم خانواده کلمات فارسی تمام پایه‌های دوره‌ی ابتدایی

هم خانواده کلمات فارسی | تدریس کلمه هم خانواده دبستان پایه‌ اول دوم سوم چهارم پنجم ششم | نمونه سوال فارسی ابتدایی | جستجوی 100 کلمه همخانواده

مقالات آموزشی

هم خانواده کلمات فارسی تمام پایه‌های دوره‌ی ابتدایی

توسط Rezaei آخرین به‌روز رسانی خرداد 27, 1401 48,067 3

عــناوینی که در ایــن آموزش مــی خــوانید :

آموزش و تدریس هم خانواده کلمات فارسی درس به درس پایه‌ ابتدایی

هم خانواده چیست؟

تعریف هم خانواده: کلمه هم خانواده به کلمه‌هایی می‌گویند که از یک ریشه گرفته شده باشند و حروف اصلی آن کلمه در کلمه‌های هم خانواده‌اش به ترتیب پشت سر هم بیاید. هم چنین کلمه‌های هم خانواده از نظر معنی نیز به هم نزدیک هستند. و اغلب بر وزن فاعل، مفعول، فعل، افعال، فعیل، تفعیل، مفاعله و … هستند.

یادگیری هم خانواده کلمات پایه دبستان

توجه: در زبان فارسی باید بن ماضی و بن مضارع را ملاک هم خانواده بودن کلمه قرار داد. کلماتی که بن ماضی و بن مضارع آن‌ها یکسان هستند هم خانواده هستند.

مانند: روان / رفتار / روش / رفته / رونده

بن ماضی این کلمه‌ها (رفت) است بن مضارع آن‌ها (رو) می‌باشد. و هر دو از مصدر ((رفتن)) ساخته شده‌اند

مثال: کلمه‌های دیدار/ بینا / بینش / بیننده / بینش/ دیده / بیننده هم خانواده هستند. چون بن ماضی ((دید)) و بن مضارع ((بین)) در این کلمه‌ها یکسان است و از مصدر ((دیدن)) ساخته شده است.

3 شرط ضروری برای تشخیص کلمات هم خانواده:

شرط اول: حروف اصلی در کلمات مشابه باشند.

لطفاً نگویید سه حرف اصلی. چون بعضی جاها دچار استثنا می‌شوید و پاسخ گویی برای بچه‌ها سخت می‌شود.

مثل کلمه خط که با خطوط هم خانواده است.

حق که با محقق و حقوق و حقیقت هم خانواده است.

البته که این سه حرف اصلی در حق …. ح، ق، ق است. و در خط …خ، ط، ط … اما دانش آموز فقط دو حرف می‌بیند.

شرط دوم: علاوه بر داشتن حروف شبیه به هم این است که ترتیب حروف در کلمات هم خانواده رعایت شود.

مثلاً… علم و عمل … دارای حروف مشابه هستند اما ترتیب رعایت نشده.

شرط سوم: داشتن معنی شبیه هم است.

اگر دو شرط بالا رعایت شود و کلمات از نظر معنی مشابه نباشند هم خانواده نیستند.

فیلم آموزشی چطوری کلمات هم خانواده را پیدا کنیم؟

آیا کلمه حاکم با حکیم هم خانواده است؟

شرط اول و دوم رو دارند اما حکیم از ریشه حکما و به معنی دانایی است. با حکمت و حکما هم خانواده است.

حاکم از ریشه حکم با کلمات محکوم، حکم، محاکمه، حکومت، محکمه، تحکم، احکام همخانواده است.

درسنامه و تدریس هم خانواده کلمه‌ های کلاس ششم ابتدایی

البته باید در نظر داشت هم خانواده در تمامی پایه‌های ابتدایی دوم، سوم، چهارم، پنجم و ششم دبستان وجود دارد و کمی متفاوت‌تر است.

به مجموعه واژه‌های زیر توجه کنید:

الف) فهم، مفاهیم، مفهوم، فهیم، فهمیده

ب) نظر، ناظر، منظور، نظیر، منظر

راه‌های شناسایی کلمات هم خانواده فارسی:

هر یک از مجموعه‌های بالا دارای ویژگی‌ها زیر هستند.

ریشه یا حروف اصلی آن‌ها یکسان است.

مثلاً در مجموعه‌ی (الف) فهم ریشه‌ی اصلی است و می‌توان این ریشه را در همه‌ی کلمات مجموعه دید.

از نظر معنی کلمه‌های هر دسته معنای نزدیک به هم دارند.

همه‌ی این واژه‌ها عربی هستند.

ترتیب سه حرف اصلی ثابت است.

به همین واژه‌های هم ریشه که با هم ارتباط معنایی نزدیکی دارند و عربی هستند واژه‌های هم خانواده می‌گویند.

نکته: دو کلمه مانند حرم و رحم با این که در سه حرف اصلی مانند هم هستند ولی به دلیل به ترتیب نبودن جای حروف اصلی هم خانواده نیستند.

هم خانواده‌ی کلمه‌ی حرم کلماتی مانند محرم، احرام است. در حالی که هم خانواده کلمه‌ی رحم کلماتی مانند رحیم و ترحیم می‌باشد.

نکته: با این کلمات هم خانواده دارای سه حرف اصلی مشترک می‌باشند؛ کلمه‌ های هم خانواده‌ای هم داریم که فقط دو حرف مشترک دارند. مانند: محیط، احاطه

در مورد کلمه‌هایی که دارای ریشه فارسی هستند:

سه شرط جداگانه برای هم خانواده بودن کلمات وجود دارد.

حالت اول: در صورتیکه آن‌ها دارای کلمات مشترک باشند هم خانواده هستند.

مثال: گلخانه، گلزار، گلستان، گل رخ، گلنوش، هنرمند، هنرور، هنر دوست، باهنر

در حالت دوم باید بن ماضی و بن مضارع را ملاک هم خانواده بودن قرار دهیم. ملاک هم خانواده بودن در فارسی بن ماضی و مضارع است.

این کلمه‌ها با افزودن و یا کاستن اجزای تشکیل دهنده‌ای که در معنای کلی دخالت نمی‌کند. هم خانواده می‌باشند و به عبارت دیگر کلمه‌هایی که بن ماضی و بن مضارع آن‌ها یکسان باشد هم خانواده هستند.

مثال: دانش، دانش آموز، دانشمند، دانشجو، دانا، نادان

در حالت سوم: داشتن مصدر مشترک را ملاک هم خانواده بودن قرار می‌دهیم.

در این حالت حتی اگر یکی از کلمه‌ها از بن ماضی و دیگری از بن مضارع باشد باز هم آن دو کلمه دارای مصدر مشترک هم خانواده هستند.

مثال: روان، رفتار، روش، رفته، رونده

دیدار، بینش، بینا

نکته: بعضی از هم خانواده‌ها در زبان فارسی بن فعلی ندارند.

مانند: گل زار – گلستان – گل خو – گلدان – گلنوش – و گل رخ

هنرور – هنرمند – هنر دوست – هنری و با هنر

بن فعل:

به جزو ثابت و اصلی فعل که مفهوم انجام کار یا روی دادن حالتی را بیان کند بن فعل گویند. هر فعل دارای دو ریشه یا بن است که عبارتند از:

بن ماضی:

برای پیدا کردن بن ماضی باید تصور کنیم که آن فعل دیروز انجام شده است. سپس شناسه را از آخر آن فعل حذف می‌کنیم و به باقی مانده‌ی کلمه بن ماضی می گویند:

می‌روی __________ من دیروز رفتم. (م را حذف می‌کنیم. ____ رفت (بن ماضی)

می‌زنی_______ من دیروز علی را زدم (م را حذف می کینم) _____ زد (بن ماضی)

بن مضارع:

برای پیدا کردن بن مضارع آن فعل را به صورت امری یا دستوری بیان می‌کنیم سپس حرف (ب) را از ابتدا بر می‌داریم. به آن چه باقی می‌ماند بن مضارع می گویند.

می‌خوانند _____ بخوان (ب را حذف می کینم) خوان (بن مضارع)

می گویند ________ بگو (ب را حذف می کینم) گو (بن مضارع)

منبع مطلب : talimkadeh.ir