سزیوم

سزیوم را از این سایت دریافت کنید.

سزیم

سزیم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سزیم، 55Cs

سزیم

تلفظ ‎/ˈsiːziəm/‎ ​()

ظاهر نقرهy gold

جرم اتمی استاندارد (r، استاندارد) ۱۳۲٫۹۰۵۴۵۱۹۶(۶)[۱]

سزیم در جدول تناوبی Rb ↑

Cs

↓ Fr

گزنون ← سزیم → باریم

عدد اتمی () 55

گروه 1: هیدروژن و فلزهای قلیایی

دوره دوره 6 بلوک بلوک-s دسته Alkali metal

آرایش الکترونی [Xe] 6s1

لایه الکترونی 2, 8, 18, 18, 8, 1 ویژگی‌های فیزیکی فاز در STP جامد

نقطه ذوب 301.59 K ​(28.44 °C, ​83.19 °F)

نقطه جوش 944 K ​(671 °C, ​1240 °F)

چگالی (near r.t.) 1.93 g/cm3

در حالت مایع (at m.p.) 1.843 g/cm3

نقطه بحرانی 1938 K, 9.4 MPa

حرارت همجوشی 2.09 kJ/mol

آنتالپی تبخیر 63.9 kJ/mol

ظرفیت حرارتی مولی 32.210 J/(mol·K)

فشار بخار

فشار (Pa) ۱ ۱۰ ۱۰۰ ۱ K ۱۰ K ۱۰۰ K

در دمای (K) 418 469 534 623 750 940

ویژگی‌های اتمی

عدد اکسایش −1, +1[۲] (a strongly basic اکسید)

الکترونگاتیوی مقیاس پائولینگ: 0.79

انرژی یونش 1st: 375.7 kJ/mol 2nd: 2234.3 kJ/mol 3rd: 3400 kJ/mol

شعاع اتمی empirical: 265 pm

شعاع کووالانسی pm 244±11

شعاع واندروالسی 343 pm

خط طیف نوری سزیم

دیگر ویژگی ها ساختار بلوری ​(bcc)

انبساط حرارتی 97 µm/(m·K) (at 25 °C)

رسانندگی گرمایی 35.9 W/(m·K)

رسانش الکتریکی 205  Ω·m (at 20 °C)

رسانش مغناطیسی پارامغناطیس[۳]

مدول یانگ 1.7 GPa مدول حجمی 1.6 GPa سختی موس 0.2 سختی برینل 0.14 MPa

شماره ثبت سی‌ای‌اس 7440-46-2

ایزوتوپ‌های سزیم

ایزوتوپ فراوانی نیمه‌عمر (۱/۲) حالت فروپاشی محصول

133Cs 100% 133Cs ایزوتوپ پایدار است که 78 نوترون دارد

134Cs syn 2.0648 y ε 1.229 134Xe

β− 2.059 134Ba

135Cs ایزوتوپ پرتوزای ناچیز 2.3×106 y β− 0.269 135Ba

137Cs ایزوتوپ پرتوزای ناچیز 30.07 y β− 1.174 137Ba

نمایشبحثویرایش | منابع

سزیم (به انگلیسی: Caesium) عنصری با عدد اتمی ۵۵ و با نماد Cs است. این عنصر نخستین عنصری است که با تجزیه طیفی کشف شد. از گروه فلزهای قلیایی است که در گروه IA و در دوره ششم جدول تناوبی جای دارد. دارای عدد اتمی ۵۵، جرم اتمی ۱۳۲٫۹۰۵۵، ظرفیت ۱ است و تنها ایزوتوپ پایدار آن سزیمـ۱۳۳ و به شدت با آب واکنش واکنش می‌دهد.

مشخصات[ویرایش]

سزیم فعال‌ترین فلز جدول تناوبی است. فلزی است با جلای نقره‌ای که در جزئی بالاتر از دمای اتاق مایع می‌شود. در زیر نقطه ذوب، جامد و نرم است، به شدت فعال است. آب را تجزیه می‌کند و هیدروژن آزاد می‌کند که بلافاصله آتش می‌گیرد. همچنین با اکسیژن، هالوژن‌ها، گوگرد و فسفر به شدت واکنش می‌دهد که این واکنش با احتراق خود به خود همراه است. جرم حجمی آن ۱٫۹۰، نقطه ذوب ۲۸، نقطه جوش ۷۰۵ درجه سانتی گراد، سختی مو ۰٫۲ است. سزیم از لحاظ نیروی محرکه برقی در بالاترین وضع قرار دارد، همچنین پایینترین نقطه ذوب را در میان فلزهای قلیایی داراست. در اسیدها و الکل محلول است. دارای سمیتی ضعیف و شعله‌ای بنفش است.

احتیاط[ویرایش]

موجب انفجار و آتش‌سوزی خطرناک می‌شود. در هوای مرطوب خود به خود آتش می‌گیرد، در تماس با گوگرد یا فسفر احتمال انفجار می‌رود، با مواد اکسیدکننده به شدت واکنش می‌دهد، در تماس با پوست سوختگی ایجاد می‌کند

طرز تهیه[ویرایش]

ترکیبهای ان در طبیعت به ندرت یافت می‌شود. آن را از احیای ترموشیمیایی کلرید سزیم با کلسیم یا به کمک الکترولیز سیانید سزیم مذاب به دست می‌آورند. کانی اصلی آن پولوسیت است.

کاربرد[ویرایش]

در پیلهای فتوالکتریک، در لوله‌های خلأ به عنوان گاز ربا، در ساعتهای اتمی، واکنش‌های ترموشیمی، سوخت موشکها، کاربرد دارد. درچشمه‌های الکترونی به عنوان یک ماده الکترون دهنده به کار می ورد. در شیمی صنعتی به عنوان کاتالیزور از آن بهره می‌گیرند.

نکته[ویرایش]

در تعریف جهانی ثانیه آمده‌است: «به مدت زمانی ثانیه می‌گویند که یک اتم سزیم برانگیخته ۱۳۳ – ۹٬۱۹۲٬۶۳۱٬۷۷۰ بار نوسان کند»[۴]

نگارخانه[ویرایش]

آمپول بزرگی حاوی بیش از یک کیلوگرم سزیم خالص.

سزیم

منابع[ویرایش]

کتاب فرهنگ عناصر نوشته سید رضا آقاپور مقدم

↑ Meija, J.; et al. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". . 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.

↑ Dye, J. L. (1979). "Compounds of Alkali Metal Anions". . 18 (8): 587–598. doi:10.1002/anie.197905871.

↑ "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". (PDF) (81st ed.). CRC press. Retrieved 2010-09-26.

↑ کتاب فیزیک هالیدی، تعریف ثانیه، پیوست ۱۰

نهفتن نبو جدول تناوبی H   He

Li Be   B C N O F Ne

Na Mg   Al Si P S Cl Ar

K Ca   Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr

Rb Sr   Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe

Cs Ba La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn

Fr Ra Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og

فلزهای قلیایی فلزهای قلیایی خاکی لانتانیدها آکتینیدها فلز واسطه فلزات پس‌واسطه شبه‌فلزها نافلزها هالوژن‌ها گازهای نجیب

جدول تناوبی با جزئیات بیشتر

گسترش نبو فلزهای قلیایی

داده‌های کتابخانه‌ای: کتابخانه‌های ملی

فرانسه (داده‌ها)آلماناسرائیلایالات متحده آمریکاژاپنجمهوری چک

رده‌ها: سزیمعناصر شیمیاییعوامل کاهندهفلزهای قلیایی

منبع مطلب : fa.wikipedia.org

کاربرد فلز سزیوم

سزیم عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با نشان Cs و عدد اتمی 55 مشخص می باشد.این عنصرنرم ونقره فام از فلزات قلیائی بوده و یکی از سه فلزی است که در حرارت اطاق به حالت مایع می باشند.قابل توجه ترین کاربرد این عنصر در ساعتهای اتمی است.

کاربرد فلز سزیوم

سزیم عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با نشان Cs و عدد اتمی 55 مشخص می باشد.این عنصرنرم ونقره فام از فلزات قلیائی بوده و یکی از سه فلزی است که در حرارت اطاق به حالت مایع می باشند.قابل توجه ترین کاربرد این عنصر در ساعتهای اتمی است.

سزیم به خصوص در انگلیسی آمریکایی گاها به شکل cesium نوشته می شود، اما بر اساس نظر IUPAC نام رسمی این عنصر، caesium است، گرچه از سال 1993 نوع نوشتاری cesium هم رسمیت یافته است.

کاربردها

چشمگیر ترین کاربرد سیزیم در ساعتهای اتمی است که دقت آنها 5 ثانیه در 300 سال است.Cs-134 در آب شناسی، به عنوان معیار سنجش خروجی سیزیم توسط صنعت نیروی اتمی به کار می رود. از این ایزوتوپ به این علت استفاده می گردد که کمتر ازCs-133 یا Cs-137 متداول است، ایزوتوپ را می توان به تنهائی با واکنشهای اتمی تولید کرد. Cs-135 نیز در مورد فوق کاربرد دارد.

سیزیم مانند سایر عناصر گروه 1 میل ترکیبی زیادی با اکسیژن دارد و به عنوان گیرنده در لامپهای الکترون به کار می رود.این عنصر همچنین در باطریهای نوری کاربرد دارد.علاوه بر اینها سزیم به عنوان کاتالیزوردر هیدروژنه کردن ترکیبات آلی خاصی مورد استفاده قرار می گیرد.

اخیرا از این عنصر در سیستم رانش یونی استفاده شده است.

ایزوتوپها

سیزیم دارای 32 ایزوتوپ شناخته شده است که از تمامی عناصر دیگر بیشتر می باشد.جرم اتمی این ایزوتوپها بین 114 تا 145 می باشد. اگرچه این عنصر بیشترین تعدادایزوتوپها را دارا می باشد، تنها یک ایزوتوپ پایدار طبیعی دارد.

ایزوتوپ پرتوزا Cs-137 در مطالعات آب شناسی همانند کاربرد H-3 مورد استفاده است.Cs-137 از انفجار سلاحهای اتمی و برون پاشیهای نیروگاههای اتمی تولید می گردد.سیزیم 137 در سال 1954 با آغاز آزمایشات اتمی وارد اتمسفر شد و سریعا در آن به صورت محلول در آمد.

هرگاه Cs-137 وارد آبهای زیرزمینی شود در سطوح خاک به جا مانده و عمدتا به وسیله جابجائی ذرات از محوطه خارج می شود.نتیجه اینکه فعالیت درونی این ایزوتوپها را می توان مانند عملکرد زمان برآورد نمود.

هشدارها

سیزیم در آب سرد بسیار انفجاری است. این عنصر رامی توان به شدت سمی انگاشت.حتی برخی از رادیوایزوتوپهای آن بیشتر سمی می باشند.

منبع مطلب : www.zingapp.ir